Η ακτινοβολία Hawking προβλέφθηκε από τον ομώνυμο Φυσικό το 1974. Πρόκειται για μια μορφή ακτινοβολίας που εκπέμπεται από τις μαύρες τρύπες, λόγω κβαντικών φαινομένων κοντά στον ορίζοντα γεγονότων. Το φαινόμενο αυτό αποτελεί σημαντική πτυχή της μελέτης των μαύρων τρυπών και της Κβαντομηχανικής, καθώς υποδηλώνει ότι οι μαύρες τρύπες δεν είναι εντελώς «μαύρες», αλλά εκπέμπουν μικρές ποσότητες ακτινοβολίας.
.
Η έννοια της ακτινοβολίας Hawking προκύπτει από τις αρχές της Κβαντομηχανικής. Σύμφωνα με την αυτή, στον κενό χώρο δημιουργούνται και εξαϋλώνονται συνεχώς ζεύγη εικονικών σωματιδίων. Κοντά στον ορίζοντα γεγονότων μιας μαύρης τρύπας, είναι δυνατόν ένα από αυτά τα σωματίδια να πέσει μέσα στη μαύρη τρύπα, ενώ το άλλο να διαφύγει, με αποτέλεσμα την εκπομπή ακτινοβολίας. Με δεδομένο ότι η ενέργεια που απελευθερώνεται στον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας δεν μπορεί ούτε να δημιουργηθεί από μόνη της, ούτε να καταστραφεί, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι η ίδια η μαύρη τρύπα παρέχει τη μάζα/ενέργεια για την εκπομπή της ακτινοβολίας.
.
Αυτό έχει μια πολύ σημαντική επίπτωση: η ακτινοβολία Hawking κάνει τις μαύρες τρύπες να χάνουν αργά τη μάζα τους και τελικά να εξατμίζονται εντελώς. Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή ως εξάτμιση των μαύρων τρυπών. Η ακτινοβολία που εκπέμπει μια μαύρη τρύπα είναι ανάλογη της θερμοκρασίας της, η οποία με τη σειρά της είναι αντιστρόφως ανάλογη της μάζας της. Αυτό σημαίνει ότι καθώς μια μαύρη τρύπα χάνει μάζα, η θερμοκρασία της αυξάνεται και εκπέμπει ακόμα περισσότερη ακτινοβολία, με αποτέλεσμα τελικά να εξατμίζεται εντελώς.
.
Η μελέτη της ακτινοβολίας Hawking έχει επίσης επιπτώσεις στο «παράδοξο της πληροφορίας», το οποίο είναι ένα πρόβλημα της θεωρητικής Φυσικής που προκύπτει από την προφανή απώλεια πληροφορίας όταν μια μαύρη τρύπα εξατμίζεται. Το παράδοξο της πληροφορίας είναι ένα σημαντικό άλυτο πρόβλημα της Φυσικής, και η κατανόηση της ακτινοβολίας Hawking είναι ένα σημαντικό βήμα προς την επίλυσή του.
.
Ακούγεται παράλογο ότι μια μαύρη τρύπα, που λόγω τεράστιας βαρύτητας απορροφά ακόμα και το φως, τελικά…εκπέμπει ακτινοβολία! Ας ευχαριστήσουμε τον κ. Hawking για τη συνεισφορά…