Στις 21 Ιουνίου 2025, στις 05:42 τοπική ώρα, συνέβη το θερινό ηλιοστάσιο για το Βόρειο Ημισφαίριο. Πρόκειται για ένα αστρονομικό ορόσημο: τη στιγμή κατά την οποία ο Ήλιος φτάνει στο μέγιστο ύψος του ως προς τον ουράνιο Ισημερινό, ευθυγραμμιζόμενος κατακόρυφα με τον Τροπικό του Καρκίνου. Αυτό είναι ένα σημείο καμπής, όπου η Γη —λόγω της κλίσης του άξονά της κατά 23,5°— “παρουσιάζει” προς τον Ήλιο το βόρειο ημισφαίριό της όσο περισσότερο γίνεται.
.
Κατά το θερινό ηλιοστάσιο, ο Ήλιος φαίνεται να διαγράφει τη μεγαλύτερη δυνατή τροχιά στον ουρανό. Γι’ αυτό η σημερινή ημέρα είναι η μεγαλύτερη του χρόνου και η νύχτα η μικρότερη. Από αύριο, η διάρκεια του φωτός αρχίζει σταδιακά να μειώνεται κατά 2–3 λεπτά ημερησίως, ώσπου να φτάσουμε στο χειμερινό ηλιοστάσιο, γύρω στις 21 Δεκεμβρίου, όταν ο Ήλιος θα βρίσκεται πλέον κάθετα πάνω από τον Τροπικό του Αιγόκερω. Τότε θα έχουμε τη μικρότερη μέρα και τη μεγαλύτερη νύχτα στο βόρειο ημισφαίριο — την ακριβή αντιστροφή του σημερινού φαινομένου. Στο νότιο ημισφαίριο, τα ηλιοστάσια συμβαίνουν την ίδια μέρα αλλά αντίστροφα (χειμερινό – θερινό).
.
Εκτός από το καθαρά αστρονομικό του περιεχόμενο, το θερινό ηλιοστάσιο έχει ιδιαίτερη πολιτισμική σημασία. Από τους λίθινους κύκλους του Stonehenge έως τις τελετές των αρχαίων Ελλήνων προς τιμήν του Απόλλωνα, πολιτισμοί ανά τον κόσμο συνέδεσαν το φαινόμενο με τη γονιμότητα, το φως και τον κύκλο της ζωής. Στη σύγχρονη εποχή, χώρες όπως η Σουηδία και η Φινλανδία συνεχίζουν να το γιορτάζουν με έθιμα που τιμούν το καλοκαίρι και την αναγέννηση της φύσης.
.
Το ηλιοστάσιο δεν είναι απλά ένα αστρονομικό γεγονός. Είναι μια υπενθύμιση της σχέσης του ανθρώπου με τον ουρανό — μια στιγμή που ενώνει επιστήμη, ιστορία και τα τελετουργικά διάφορων πολιτισμών, από την προϊστορική εποχή μέχρι και σήμερα.
.
Αν σου άρεσε το άρθρο, μπορείς να συνεχίσεις την ανάγνωση με ένα άρθρο για τη ζωή του Ήλιου.