Οι άνθρωποι χτίζουμε την αντίληψη του κόσμου που μας περιβάλλει χρησιμοποιώντας συνήθως τις αισθήσεις μας και κυρίως την όραση. Οι περισσότεροι όμως δεν αναλογιζόμαστε πως οι αισθήσεις μας, αν και ανεκτίμητες για την καθημερινή επιβίωση και αλληλεπίδραση, μπορεί συχνά να κάνουν λάθη.

.

Η επιστημονική κοινότητα τηρεί μια πιο επιφυλακτική στάση σε σχέση με αυτά που βλέπουμε με τα μάτια μας. Οι επιστήμονες κατανοούν ότι οι ανθρώπινες αισθήσεις δεν είναι αλάνθαστα όργανα συλλογής δεδομένων. Η αντίληψή μας υπόκειται σε προκαταλήψεις, παρερμηνείες και στους περιορισμούς των αισθητήριων οργάνων μας. Αυτό που βλέπουμε ή ακούμε μπορεί να επηρεαστεί από τις προσδοκίες, τις πεποιθήσεις και τις συναισθηματικές μας καταστάσεις, οδηγώντας σε διαστρεβλωμένες ή ελλιπείς αναπαραστάσεις της πραγματικότητας.

.

Η ωρίμανση της Επιστήμης συνέπεσε με την ανάπτυξη και τη χρήση εργαλείων που είτε επεκτείνουν, είτε αντικαθιστούν τις αισθήσεις μας. Όργανα όπως τα μικροσκόπια, τα τηλεσκόπια και οι διάφοροι αισθητήρες, μας επιτρέπουν να παρατηρούμε φαινόμενα πέρα από τις δυνατότητες των γυμνών μας ματιών. Αυτές οι συσκευές παρέχουν αντικειμενικά, ποσοτικοποιήσιμα δεδομένα που δεν επηρεάζονται από προσωπικές προκαταλήψεις ή αντιληπτικούς περιορισμούς.

.

Επιπλέον, η επιστημονική μέθοδος δίνει έμφαση στο κατά πόσον κάτι μπορεί να αναπαραχθεί και να επαληθευθεί. Μια μεμονωμένη παρατήρηση, ακόμη και αν αναφέρεται με ακρίβεια, δεν αποτελεί πειστική απόδειξη. Οι επιστημονικοί ισχυρισμοί πρέπει να αντέχουν σε επαναλαμβανόμενα πειράματα και παρατηρήσεις, συχνά υπό ποικίλες συνθήκες, για να θεωρηθούν έγκυροι. Αυτή η αυστηρή διαδικασία διασφαλίζει ότι η επιστημονική γνώση δεν βασίζεται στα σαθρά θεμέλια της ατομικής αντίληψης αλλά σε αξιόπιστα, επαληθεύσιμα δεδομένα.

.

Ας κλείσουμε με κάτι πιο χαλαρό…Φανταστείτε έναν επιστήμονα σε ένα επιστημονικό συνέδριο, να βρίσκεται στο podium και να αναφωνεί: «Αυτή είναι η αλήθεια, αυτό ισχύει!», και στην ερώτηση του ακροατηρίου πώς το ξέρει, να απαντά: «Μα…το είδα με τα μάτια μου!». Πιθανότατα, αυτή θα είναι η τελευταία του διάλεξη!